ΚΨ/ΔΣ
ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΟΗΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ 2021
ΣΕ ΣΥΜΠΡΑΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ
04.11.2021
ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΓΙΑ ΜΙΑ ΔΙΚΑΙΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΕ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ
Πράσινη ανάπτυξη, αξιοπρεπής εργασία και οικονομική ευημερία στο πλαίσιο της μετάβασης σε μια εποχή μηδενικών εκπομπών
Το Προοίμιο της Συμφωνίας του Παρισιού αντανακλά τη στενή σύνδεση που υπάρχει μεταξύ των δράσεων για το κλίμα, της αειφόρου ανάπτυξης και μιας δίκαιης μετάβασης με τα Μέρη της Συμφωνίας να ” λαμβάνουν υπόψη την επιτακτική ανάγκη για μια δίκαιη μετάβαση του εργατικού δυναμικού και τη δημιουργία αξιοπρεπών και ποιοτικών θέσεων εργασίας σύμφωνα με τις καθορισμένες εθνικά αναπτυξιακές προτεραιότητες”. Οι Κατευθυντήριες γραμμές της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ), 2015, για μια Δίκαιη Μετάβαση, η οποία αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ κυβερνήσεων και εργοδοτικών και συνδικαλιστικών οργανώσεων, καθόρισαν ένα πλαίσιο παγκόσμιας συνεννόησης για τον όρο “δίκαιη μετάβαση”. Την περιγράφουν ως μια διαδικασία “προς μια περιβαλλοντικά βιώσιμη οικονομία”, η οποία ” πρέπει να τύχει καλής διαχείρισης και να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της αξιοπρεπούς εργασίας για όλους, της κοινωνικής ένταξης και της εξάλειψης της φτώχειας”.
Αντιλαμβανόμαστε ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επηρεάζουν δυσανάλογα τα άτομα που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, και μπορούν να οξύνουν τόσο τις ανισότητες μεταξύ των φύλων όσο και άλλες κοινωνικές ανισότητες, συμπεριλαμβανόμενων αυτών που προκύπτουν από πρακτικές που συνιστούν διακρίσεις στη βάση τη φυλής και της εθνοτικής καταγωγής. Η μετάβαση σε μια εποχή μηδενικών εκπομπών θα επηρεάσει με ιδιαίτερη οξύτητα το εργατικό δυναμικό σε τομείς, πόλεις και περιοχές που στηρίζονται στις βιομηχανίες και την παραγωγή έντασης άνθρακα. Με το στοιχείο αυτό ως γνώμονα, αναγνωρίζουμε επίσης το ρόλο μας στις δράσεις μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογής σε αυτήν, δράσεις χωρίς αποκλεισμούς προς όφελος των πλέον ευάλωτων ατόμων μέσα από την πιο δίκαιη κατανομή πόρων, ενισχυμένη οικονομική και πολιτική εκπροσώπηση, βελτιωμένες συνθήκες υγείας και ευημερίας, ανθεκτικότητα σε κραδασμούς κρίσεων και σε καταστροφές καθώς και πρόσβαση στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και στις ευκαιρίες απασχόλησης. Επίσης, δέσμευση ως προς την επίτευξη της ισότητας των φύλων, φυλετικής ισότητας και κοινωνικής συνοχής; προστασίας των δικαιωμάτων των Αυτοχθόνων Πληθυσμών; ένταξης ατόμων με αναπηρία; διαγενεακής δικαιοσύνης; ενίσχυσης της θέσης γυναικών και κοριτσιών και την προώθηση περιθωριοποιημένων ατόμων σε ηγετικές θέσεις και της συμμετοχής τους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Αναγνώριση της αξίας της γνώσης που διαθέτουν και της ηγετικής τους θέσης; ενίσχυση συλλογικών κλιματικών δράσεων διαφορετικών κοινωνικών ομάδων. Ο κοινωνικός διάλογος και τα δικαιώματα στο χώρο δουλειάς είναι τα απαραίτητα δομικά στοιχεία της αειφόρου ανάπτυξης και πρέπει να βρεθούν στο επίκεντρο των πολιτικών για μια ισχυρή, βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς.
Αντιλαμβανόμαστε πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος μας στην προσπάθεια να μην μείνει κανείς πίσω στην πορεία για τη μετάβαση σε μηδενικές εκπομπές και σε ένα κλιματικά ανθεκτικό μέλλον. Γνωρίζουμε πως όλες οι χώρες πρέπει να ωφεληθούν από τις ευκαιρίες που προσφέρουν οι δίκαιες και βιώσιμες μεταβάσεις. Η διαδικασία αυτή πρέπει να περιλαμβάνει την πρόσβαση στις σύγχρονες τεχνολογίες, ανάπτυξη ικανοτήτων και χρηματοοικονομικά καθώς και την πολιτική ανεύρεσης λύσεων για τη διαχείριση των μεταβάσεων με δίκαιο και χωρίς αποκλεισμούς τρόπο. Αναγνωρίζουμε επίσης τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι χώρες τα έσοδα των οποίων εξαρτώνται από τα ορυκτά καύσιμα. Αναγνωρίζουμε ότι δίκαιη μετάβαση δεν σημαίνει αντικατάσταση μιας βιομηχανίας από μια άλλη, αλλά διαφοροποίηση προς μια πιο βιώσιμη και ανθεκτική οικονομία χωρίς αποκλεισμούς συνολικά. Τέλος, αναγνωρίζουμε το πόσο σημαντική είναι η διευκόλυνση της μετάβασης από την άτυπη στην επίσημη οικονομία μέσω του κοινωνικού διαλόγου προκειμένου να διασφαλιστεί πως κανείς δεν θα μείνει πίσω, σύμφωνα με τους Στόχους της Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Σκοπεύουμε να στηρίξουμε τις αναπτυσσόμενες χώρες και τις αναδυόμενες οικονομίες, τους κοινωνικούς εταίρους και τις κοινότητες στην προσπάθεια διαφοροποίησης των οικονομιών τους, την απεξάρτηση τους από τις βιομηχανίες εντάσεως άνθρακα και τη μετάβασή τους σε φιλόδοξες, καθαρές, ανθεκτικές αναπτυξιακές κατευθύνσεις ενθαρρύνοντας τη φιλόδοξη προτεραιοποίηση των εθνικών αναπτυξιακών σχεδίων τους. Συνεπώς, αυτό θα το πραγματοποιήσουμε μέσα από τη στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης αυτών των χωρών, τη δημιουργία αξιοπρεπών και βιώσιμων πράσινων θέσεων εργασίας και νέων βιώσιμων επενδύσεων στο πλαίσιο της παγκόσμιας μετάβασης σε μηδενικές εκπομπές. Η προσπάθεια αυτή στηρίζεται στις δεσμεύσεις για μια δίκαιη μετάβαση που εμπεριέχονται στη Διακήρυξη της Σιλεσίας στην Πολωνία και στην Κλιματική Δράση για Πρωτοβουλίες αναφορικά με Θέσεις Εργασίας. Στηρίζουμε τις παρακάτω αρχές με στόχο τη συνεργασία με ενδιαφερόμενες διεθνείς οργανώσεις, συμπεριλαμβανόμενου του ILO και άλλων και την εφαρμογή τους σε όλα τα διεθνή χρηματοοικονομικά προγράμματα μας και τα προγράμματα τεχνικής βοήθειας στο πλαίσιο της στήριξης των αναπτυσσόμενων και αναδυόμενων οικονομιών.
- Στήριξη των εργαζομένων στη μετάβαση τους σε νέες θέσεις εργασίας: Στόχος μας είναι να στηρίξουμε τις κοινότητες και τις περιοχές που είναι ιδιαίτερα ευάλωτες όσον αφορά τις οικονομικές, εργασιακές και κοινωνικές επιπτώσεις της πορείας μετάβασης προς την παγκόσμια απεξάρτηση από δραστηριότητες εντάσεως άνθρακα λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις και τα οφέλη για όλους όσοι επηρεάζονται από αυτήν την παγκόσμια απεξάρτηση από την οικονομία εντάσεως άνθρακα στις αναπτυσσόμενες και τις αναδυόμενες οικονομίες. Στην προσπάθειά μας αυτή λαμβάνουμε υπόψη τις Κατευθυντήριες Γραμμές του ILO για μια Δίκαιη Μετάβαση. Θα καταβάλλουμε προσπάθεια ευθυγράμμισης των χρηματοοικονομικών ροών με τους στόχους για μείωση της θερμοκρασίας της Συμφωνίας του Παρισιού προωθώντας κατευθύνσεις συμβατές με μηδενικές εκπομπές μέχρι το 2050 και παραμένοντας στο όριο του 1,5°C ενώ ταυτόχρονα θα στηρίζουμε τις κοινωνικές πλευρές της Ατζέντας 2030 του ΟΗΕ για Βιώσιμη Ανάπτυξη, συμπεριλαμβανόμενων των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης.
- Ενίσχυση και προώθηση του κοινωνικού διαλόγου και της συμμετοχής των ενδιαφερόμενων μερών: Αναγνωρίζουμε ότι η ανάπτυξη αποτελεσματικών, εθνικά συνεκτικών σχεδίων δίκαιης μετάβασης των χωρών που παρέχονται σε τοπικό επίπεδο εξαρτώνται από τον αποτελεσματικό και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνικό διάλογο. Στόχος μας είναι η προώθηση και ενίσχυση του κοινωνικού διαλόγου μεταξύ κυβερνήσεων και αντιπροσωπευτικών οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών, συμπεριλαμβανόμενων αυτών στις δευτερεύουσες βιομηχανίες που εξαρτώνται από βιομηχανίες εντάσεως άνθρακα καθώς και άλλων ενδιαφερόμενων μερών σύμφωνα με, inter alia, τα θεμελιώδη εργασιακά δικαιώματα. Θεωρούμε πως και άλλοι βασικοί ενδιαφερόμενοι φορείς πρέπει να συμμετέχουν προκειμένου να διασφαλιστεί ότι κανείς δεν θα μείνει πίσω. Η στήριξη αυτή θα περιλαμβάνει και ενίσχυση του κοινωνικού διαλόγου μέσα από την ανάπτυξη ικανοτήτων των συμμετεχόντων.
- Οικονομικές Στρατηγικές: Η ενίσχυση της διαδικασίας μιας δίκαιης μετάβασης από την οικονομία εντάσεως άνθρακα σε ένα μέλλον μηδενικών εκπομπών δεν συμπεριλαμβάνει μόνο τη στήριξη στην καθαρή ενέργεια ώστε να ενισχυθούν τα οικολογικά θεμέλια της οικονομίας, αλλά απαιτεί επίσης κατάλληλα πλαίσια και ευρύτερη οικονομική και βιομηχανική στήριξη εργαζομένων, επιχειρήσεων, κοινοτήτων και χωρών για τη δημιουργία βιώσιμων, ανταγωνιστικών οικονομιών που θα προωθήσουν μια οικονομική ανάπτυξη με επάρκεια πόρων, θα δημιουργήσουν εισόδημα και αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας και θα μειώσουν τη φτώχεια και τις ανισότητες. Απαιτεί επίσης ένα υγιές πλαίσιο για την αντιμετώπιση των τοπικών οικολογικών συνεπειών της μετάβασης (π.χ. μολυσμένες πόλεις). Πρόθεσή μας είναι να παρέχουμε στήριξη στις αναπτυσσόμενες χώρες και τις αναδυόμενες οικονομίες στην προσπάθεια δημιουργίας μακροπρόθεσμων στρατηγικών, διασφάλισης βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς οικονομικής ανάκαμψης και ανάπτυξης για την εδραίωση των συνθηκών αξιοπρεπούς εργασίας και οικονομικής διαφοροποίησης.
- Τοπική και αξιοπρεπής εργασία χωρίς αποκλεισμούς: Στόχος μας είναι οι νέες καθώς και οι υπό μετάβαση θέσεις εργασίας να προωθούν τη δημιουργία αξιοπρεπούς, τυπικής και βιώσιμης απασχόλησης για τους ανθρώπους σε τοπικό επίπεδο σε συνδυασμό με την αποτελεσματική ενίσχυση της κατάρτισης και της επανακατάρτισης και την κατάλληλη, βιώσιμη, χωρίς αποκλεισμούς κοινωνική προστασία στα άτομα που την χρειάζονται. Η προστασία αυτή πρέπει να καλύπτει τις μειονεκτούσες ομάδες στην τοπική αγορά εργασίας και κοινότητα, όπως είναι τα άτομα που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, οι περιθωριοποιημένες ομάδες, οι γυναίκες και οι εργαζόμενοι στον άτυπο τομέα της οικονομίας για να επιτευχθεί η μετάβαση στην κανονικότητα. Όσον αφορά τις επενδύσεις σε τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα, στόχος μας είναι η πρόβλεψη για ένταξη μέτρων που προωθούν και προάγουν την πραγματοποίηση της αξιοπρεπούς εργασίας για όλους. Αυτό περιλαμβάνει την επαγγελματική υγεία και ασφάλεια σύμφωνα με τη Διακήρυξη της ΔΟΕ για την Κοινωνική Δικαιοσύνη για μια Δίκαιη Παγκοσμιοποίηση του 2008 και την παροχή βοήθειας για την εφαρμογή στην πράξη των αρχών που αφορούν τα θεμελιώδη δικαιώματα όπως εκφράζονται στη Διακήρυξη της ΔΟΕ του 1998 για τις Θεμελιώδεις Αρχές και τα Δικαιώματα στη Εργασία και η Συνέχεια αυτής. Θα εργαστούμε να ενισχύσουμε την ανάπτυξη δεξιοτήτων και πολιτικές για την εργασία που θα στηρίζουν τη μετάβαση σε αξιοπρεπείς θέσεις σε άλλους τομείς και την οικονομική διαφοροποίηση σε καθαρούς τομείς σε περιοχές εξαρτώμενες από τον άνθρακα και θα δίνουν σε περιθωριοποιημένες ομάδες τη δυνατότητα να συμμετέχουν ισότιμα στη μετάβαση.
- Αλυσίδες εφοδιασμού: Γνωρίζουμε πως οι μεταβάσεις επηρεάζουν και τις επιχειρήσεις στις αλυσίδες εφοδιασμού καθώς και την υγεία, τα περιβαλλοντικά και ευρύτερα κοινωνικά και οικονομικά συμφέροντα αυτών που εξαρτώνται οικονομικά από αυτές τις αλυσίδες εφοδιασμού. Στόχος μας είναι να διασφαλίσουμε ότι οι υφιστάμενες αλλά και οι νέες και οι αναδυόμενες αλυσίδες εφοδιασμού που απαιτούνται για την καθαρή μετάβαση, θα δημιουργήσουν αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας για όλους, συμπεριλαμβανόμενων των πιο περιθωριοποιημένων ομάδων, και θα δημιουργήσουν διασυνοριακά δίκαιους όρους απασχόλησης. Θα προωθήσουμε τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο της Οικουμενικής Διακήρυξης του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τον σεβασμό θεμελιωδών δικαιωμάτων όπως, απαγόρευση της δουλείας, της παιδικής και της καταναγκαστικής εργασίας. Καλούμε τις επιχειρήσεις να διασφαλίσουν ότι οι εφοδιαστικές αλυσίδες τους θα παραμείνουν απαλλαγμένες από παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων αυτών με υποχρεώσεις εταιρικής δέουσας επιμέλειας σύμφωνα με τις Κατευθυντήριες Γραμμές του ΟΟΣΑ για τις Πολυεθνικές Επιχειρήσεις, τις Κατευθυντήριες Αρχές του ΟΗΕ για τις Επιχειρήσεις και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και την Τριμερή Διακήρυξη Αρχών της ΔΟΕ για τις Πολυεθνικές Επιχειρήσεις και την Κοινωνική Πολιτική. Σκοπεύουμε να εξετάσουμε τις ευρύτερες επιπτώσεις της λειτουργίας των παγκόσμιων εφοδιαστικών αλυσίδων στο περιβάλλον, την υγεία, την απασχόληση καθώς και τις κοινωνικές επιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένης της σημασίας οικοδόμησης ανθεκτικότητας των αλυσίδων εφοδιασμού απέναντι στην κλιματική αλλαγή σε όλες τις βιομηχανίες.
- Η Συμφωνία του Παρισιού και η Δίκαιη Μετάβαση: Θα συμπεριλάβουμε ενημέρωση για τις προσπάθειες Δίκαιης Μετάβασης, κατά περίπτωση, στις εθνικές Διετείς Εκθέσεις Διαφάνειας στο πλαίσιο της ενημέρωσης για τις πολιτικές μας και τα μέτρα επίτευξης των Εθνικά Καθορισμένων Συνεισφορών μας.
Λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις της Παγκόσμιας Επιτροπής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΔΟΕ) για τη Μετάβαση στην Καθαρή Ενέργεια με επίκεντρο τον άνθρωπο και αναγνωρίζοντας το έργο του Πλαισίου Συνεργασίας της Διεθνούς Υπηρεσίας για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (IRENA) για τη Δίκαιη και Χωρίς Αποκλεισμούς Μετάβαση, καλούμε όλες τις ενδιαφερόμενες διεθνείς οργανώσεις να δουλέψουν μαζί με τους υποστηρικτές αυτής της Διακήρυξης για την προώθηση της εφαρμογής της, όπου χρειάζεται, αξιοποιώντας μελλοντικές ευκαιρίες για την προβολή της προόδου που πραγματοποιείται ώστε να συμπεριληφθούν οι αρχές αυτές στις στρατηγικές και τα προγράμματα. Στόχος μας είναι η προώθηση της Διακήρυξης σε διεθνές επίπεδο.
