Σας επισυνάπτουμε την επιστολή με τις θέσεις που απέστειλε χθες Τρίτη 25/1/2011 η ΓΣΕΕ, προς την Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κα. Λ. Κατσέλη, με θέμα: «περί της εργασίας μέσω εταιρειών προσωρινής απασχόλησης».

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΤΥΠΟΥ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ

Προς
Την Υπουργό Εργασίας & Κοινωνικής Ασφάλισης
κα. Λ. Κατσέλη

Θέμα: Ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο της Οδηγίας 2008/104/ΕΚ «περί της εργασίας μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης».

Κυρία Υπουργέ,
1. Με τη με αρ. 23412/Δ1.7854/24-11-2010 απόφασή σας συγκροτήθηκε Ομάδα Εργασίας, με έργο τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο της Οδηγίας 2008/104/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Νοεμβρίου 2008 «περί της εργασίας μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης».
Μεταξύ των σκοπών της Οδηγίας αναφέρεται η «ανάγκη θέσπισης κατάλληλου πλαισίου για την προσφυγή στην προσωρινή απασχόληση προκειμένου να ενισχυθεί ουσιαστικά η δημιουργία θέσεων απασχόλησης και η ανάπτυξη ευέλικτων μορφών εργασίας».
Η επέκταση εφαρμογής όλων των μορφών ελαστικών εργασιακών σχέσεων στη χώρα μας οδηγεί σταθερά σε συρρίκνωση του μοντέλου της σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου, που πρέπει να αποτελεί τη γενική μορφή των εργασιακών σχέσεων, κανόνας που αποτυπώνεται και στο προοίμιο της Οδηγίας 2008/104/ΕΚ.
Το υψηλό ποσοστό ευελιξίας στην ελληνική αγορά εργασίας, που ενισχύθηκε με τις νομοθετικές παρεμβάσεις των ν. 3845/2010, 3846/2010, 3863/2010 και 3899/2010, σε συνδυασμό με την εκτεταμένη παραβίαση των εργασιακών δικαιωμάτων σε όλο το φάσμα της εργατικής νομοθεσίας και την έλλειψη επαρκών ελέγχων, εξαιτίας κυρίως της υποστελέχωσης των Επιθεωρήσεων Εργασίας, απαιτούν τολμηρές νομοθετικές πρωτοβουλίες και αποφασιστικές πολιτικές, προκειμένου να αποκατασταθούν οι κοινωνικές ισορροπίες και να προστατευθούν οι εργαζόμενοι.

2. Όπως είναι γνωστό, με το άρθρο 3 του ν. 3846/2010 «Εγγυήσεις για την εργασιακή ασφάλεια και άλλες διατάξεις (ΦΕΚ Α΄ 66/11-5-2010) ρυθμίστηκαν θέματα προσωρινής απασχόλησης και αντικαταστάθηκε το άρθρο 20 του ν. 2956/2001 στην κατεύθυνση βελτίωσης του μέχρι τότε ισχύοντος γενικού πλαισίου λειτουργίας της (παρά το ότι δεν ελήφθη υπόψη το σύνολο των προτάσεών μας).
Στις ρυθμίσεις αυτές περιλαμβάνονται :
– ο περιορισμός της παραχώρησης του μισθωτού σε έμμεσο εργοδότη μόνο για συγκεκριμένους λόγους που δικαιολογούνται από έκτακτες, πρόσκαιρες και εποχιακές ανάγκες και αναγράφονται στη σύμβαση εργασίας που συνάπτεται μεταξύ του μισθωτού και της Εταιρίας Προσωρινής Απασχόλησης (ΕΠΑ).
– Η καθιέρωση της αρχής της μη διάκρισης των προσωρινά απασχολουμένων σε σχέση με το προσωπικό του έμμεσου εργοδότη, για το σύνολο των όρων εργασίας τους.
– Η ενημέρωση των προσωρινά απασχολούμενων για τυχόν κενές θέσεις στον έμμεσο εργοδότη προκειμένου να έχουν τις ίδιες δυνατότητες με άλλους εργαζόμενους της επιχείρησης να προσληφθούν σε μόνιμες θέσεις εργασίας καθώς και η υποχρέωση του έμμεσου εργοδότη να ενημερώνει τους εκπροσώπους των εργαζομένων για τον αριθμό των απασχολουμένων σε σχέση με την εξέλιξη του συνόλου των εργαζομένων καθώς και τις προοπτικές πρόσληψής τους απευθείας από αυτόν.
– η πρόβλεψη για παροχή στους προσωρινά απασχολούμενους, με τους ίδιους όρους, των ίδιων κοινωνικών υπηρεσιών που υπάρχουν στη διάθεση των άμεσα απασχολούμενων του έμμεσου εργοδότη
– η πρόβλεψη ανώτατου ορίου διάρκειας της απασχόλησης των προσωρινά απασχολούμενων , που με την παράγραφο 6 του νέου άρθρου 22 του ν. 2956/2001 ορίζεται μέχρι 12 μήνες συμπεριλαμβανομένων και των ανανεώσεων ή μέχρι 18 μήνες όταν αναπληρώνεται μισθωτός του οποίου η σύμβαση είναι για οποιοδήποτε λόγο σε αναστολή και η μετατροπή της σύμβασης σε σύμβαση αορίστου χρόνου με τον έμμεσο εργοδότη σε περίπτωση υπέρβασης των χρονικών αυτών ορίων (Ωστόσο, η παράγραφος 7 του ίδιου άρθρου, σύμφωνα με την οποία σε περίπτωση συνέχισης της απασχόλησης του μισθωτού στον έμμεσο εργοδότη μετά τη λήξη διάρκειας της και της τυχόν ανανέωσής της με σύναψη νέας σύμβασης χωρίς να μεσολαβεί χρονικό διάστημα 45 ημερολογιακών ημερών θα θεωρείται ότι πρόκειται για σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου μεταξύ του μισθωτού και του έμμεσου εργοδότη, προβλέπουμε ότι θα δημιουργήσει προβλήματα στην πράξη. Διότι α) η παρούσα ρύθμιση δημιουργεί σύγχυση με την αμέσως προηγούμενη (περί μετατροπής σε κάθε περίπτωση υπέρβασης χωρίς τη μεσολάβηση χρονικού διαστήματος) β) η θέσπιση του χρονικού διαστήματος των 45 ημερών μπορεί να κριθεί δικαστικά ως αυθαίρετη και μη δικαιολογούμενη από αντικειμενικούς λόγους και γ) από τη ρύθμιση αυτή παρέχεται δυνατότητα καταστρατήγησης από τους εργοδότες με τη σύναψη συμβάσεων εντός του διαστήματος των 45 ημερών, ώστε να αποφύγουν το χαρακτηρισμό των συμβάσεων των προσωρινά απασχολούμενων. Όσον αφορά στην εξαίρεση των ξενοδοχειακών και επισιτιστικών επιχειρήσεων όταν πρόκειται για απασχόληση σε ολιγοήμερες κοινωνικές εκδηλώσεις θα πρέπει η λέξη «ολιγοήμερες» να προσδιοριστεί σε δύο το πολύ ημέρες).
– διεύρυνση των απαγορεύσεων της προσωρινής απασχόλησης με την υπαγωγή σ΄αυτές και της περίπτωσης που ο έμμεσος εργοδότης είχε το προηγούμενο εξάμηνο πραγματοποιήσει απολύσεις εργαζομένων της ίδιας ειδικότητας για οικονομοτεχνικούς λόγους, των περιπτώσεων εργασιών επικίνδυνων για την υγεία και την ασφάλεια καθώς και των εργασιών των εργατοτεχνιτών οικοδόμων.
– Η επέκταση των ποινών του άρθρου 25 του ν. 2956/2001 στις επιχειρήσεις ομίλων που συστηματικά διαθέτουν προσωπικό σε άλλη επιχείρηση του ομίλου (Εντούτοις, δεν αντιμετωπίζεται η κατάχρηση από επιχειρήσεις που κάνουν χρήση τέτοιας μορφής δανεισμού όταν επικαλούνται ότι δεν είναι αυτός ο κύριος σκοπός λειτουργίας τους και απλώς δανείζουν, μεταξύ άλλων, και εργαζόμενους).

3. Με τις παραπάνω ρυθμίσεις ο ν. 3846/2010 ενσωμάτωσε μεγάλο μέρος των διατάξεων της οδηγίας, ιδίως σε ό,τι αφορά την αρχή της ίσης μεταχείρισης, την πρόσβαση σε θέση εργασίας, την ενημέρωση των εκπροσώπων των εργαζομένων κλπ
Επιπλέον, με τη με αρ. 15526/94/2-8-2010 απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής ασφάλισης καθορίστηκαν οι εργασίες , οι οποίες λόγω της φύσης τους εγκυμονούν ιδιαίτερους κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων, στις οποίες απαγορεύεται η απασχόληση του μισθωτού σε έμμεσο εργοδότη με σύμβαση προσωρινής απασχόλησης
Εξάλλου, με τη με αρ. 15527/639/2-8-2010 απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής ασφάλισης κατηγοριοποιήθηκαν οι παραβάσεις , οι οποίες αφορούν στη λειτουργία των Εταιρειών Προσωρινής Απασχόλησης (ΕΠΑ) ανάλογα με τη σοβαρότητά τους και καθορίστηκε ο ύψος των προστίμων σε συνάρτηση με τη σοβαρότητα της συγκεκριμένης παράβασης.

4. Παρά το γεγονός ότι έχουν ήδη ληφθεί μέτρα μεταφοράς ρυθμίσεων της οδηγίας 2008/104/ΕΚ στην εθνική μας νομοθεσία, η ευρεία χρήση και κατάχρηση της προσωρινής απασχόλησης στην πράξη, σε βάρος των μόνιμων θέσεων εργασίας , η καταστρατήγηση των περιορισμών και απαγορεύσεων τόσο από τις ΕΠΑ όσο και από τους έμμεσους εργοδότες, σε συνδυασμό με τη διαπιστωμένη δυσχέρεια των αρμόδιων υπηρεσιών να εντοπίσουν τις παραβιάσεις της νομοθεσίας και να επιβάλλουν αποτελεσματικές κυρώσεις, επιβεβαιώνει την ανάγκη άσκησης πολιτικών προστασίας των σταθερών και μόνιμων θέσεων εργασίας, που αποτελούν τον κανόνα στο Εργατικό μας Δίκαιο και υπηρετούν τον υγιή ανταγωνισμό.
Οι ν. 2956/2001 και 3846/2010 αποτελούν επαρκή εθνικά μέτρα μεταφοράς της Οδηγίας 2008/104/ΕΚ, όπως το Υπουργείο σας έχει ήδη αναγγείλει στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα. Με βάση και την αρχή ότι η Οδηγία αυτή δεν θίγει το δικαίωμα των κρατών μελών να θεσπίζουν μέτρα ευνοϊκότερα για τους εργαζόμενους, θεωρούμε ότι έχουμε ανταποκριθεί επαρκώς στην υποχρέωση ενσωμάτωσης της ενλόγω οδηγίας. Στο πλαίσιο αυτό δεν μπορούμε να συμμετάσχουμε στην Ομάδα Εργασίας ούτε να συναινέσουμε σε υποβάθμιση του υπάρχοντος επιπέδου προστασίας, για παράδειγμα, μέσω ρυθμίσεων που επιτρέπουν την εφαρμογή της προσωρινής απασχόλησης και στο δημόσιο τομέα είτε παρέχουν και σε φυσικά πρόσωπα το δικαίωμα να συστήνουν ΕΠΑ ή προβλέπουν δυνατότητα εξαιρέσεων για οποιοδήποτε λόγο από την αρχή της ίσης μεταχείρισης. Συναφώς δεν μπορούμε, για κανένα λόγο να συνηγορήσουμε ούτε σε επανεξέταση περιορισμών ή απαγορεύσεων, που θέτει η Οδηγία, πολύ περισσότερο μάλιστα όταν έχουμε εκφράσει την πλήρη αντίθεσή μας σε ρυθμίσεις όπως αυτές του άρθρου 2 παρ. 5 του ν. 3845/2010 (για την αναστολή επί τριετία της εφαρμογής της παρ. γ΄ του άρθρου 24 του ν. 2956/2001 =απαγόρευση προσωρινής απασχόλησης όταν ο έμμεσος εργοδότης υπάγεται στις διατάξεις του ν. 2190/1994 ή στις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 2527/1997, με τη θέσπιση δυνατότητας επιχορήγησης ΕΠΑ από τον ΟΑΕΔ για την πρόσληψη επιδοτούμενων ή μακροχρόνια ανέργων 55-64 ετών για εργασία στο δημόσιο τομέα) καθώς και του άρθρου 17 παρ. 4 του ν. 3899/2010 (επανακαθορισμός της ανώτατης επιτρεπόμενης διάρκειας της προσωρινής απασχόλησης στον έμμεσο εργοδότη στους 36 μήνες)

Κυρία Υπουργέ,
Η γενίκευση της χρήσης της προσωρινής απασχόλησης που επιχειρείται, όπως και όλων των ευέλικτων μορφών απασχόλησης οδηγεί με βεβαιότητα σε ακόμη μεγαλύτερη απορρύθμιση της αγοράς εργασίας και σε περαιτέρω συμπίεση του ήδη χαμηλού εργατικού κόστους, ενισχύοντας την κατάτμηση της εργασίας, δημιουργώντας εργαζόμενους πολλαπλών ταχυτήτων και θυσιάζοντας εργασιακά δικαιώματα στο βωμό της όποιας «ανταγωνιστικότητας» των επιχειρήσεων. Η πραγματικότητα αυτή, που δημιουργεί τις συνθήκες για την εκτεταμένη καταστρατήγηση της εργατικής νομοθεσίας, θέτει με επίταση την ανάγκη άμεσων και διαρκών παρεμβάσεων για την ενίσχυση της προστασίας όλων των εργαζομένων.