Amazon: Μια ακόμη πρόκληση για την παγκόσμια δημοκρατία
Γιάννης Παναγόπουλος, Πρόεδρος ΓΣΕΕ
Είναι θλιβερό και αποτελεί μια ακόμη σημαντική πρόκληση για την δημοκρατία το γεγονός ότι ο πιο πλούσιος άνθρωπος στον κόσμο και μια πολυεθνική εταιρεία, η Amazon, που ισχυρίζεται ότι χρησιμοποιεί τις τεχνολογίες που διαμορφώνουν το επιχειρηματικό περιβάλλον του 21ουαιώνα,να επιδιώκει την κατάργηση του συνδικαλισμού και την αποδιοργάνωση των εργασιακών σχέσεων με μεθόδους και πρακτικές του 19ου αιώνα. Οι εργαζόμενοι στις αποθήκες της Amazon ζήτησαν τα αυτονόητα τα νομικού πολιτισμού του 20ου αιώνα, να προστατεύσουν τα εργασιακά δικαιώματα τους, την υγεία τους και την ίδια τη ζωή τους από τις αχαλίνωτες απαιτήσεις της συγκεκριμένης πολυεθνικής εταιρείας που είδε τα έσοδά της και την κεφαλαιοποίησή της να εκτοξεύονται στη διάρκεια της πανδημίας.
Οι εργαζόμενοι στις αποθήκες της Amazonεπιθυμούσαν τη δημιουργία και την ένταξή τους σε συνδικάτο. Κατήγγειλαν τις σκληρές συνθήκες εργασίας στις αποθήκες, την απουσία προστατευτικών μέσων για την αντιμετώπιση της πανδημίας του Covid, τα πολύ συχνά ατυχήματα, τον ελάχιστον χρόνο που έχουν για διάλειμμα, τους χαμηλούς μισθούς τους σε σχέση με τον όγκο και την εντατικοποίηση της εργασία που έκαναν. Και όλα αυτά μέσα σε ένα εργασιακό περιβάλλον συνεχούς επιτήρησης και απειλών απόλυσης. Ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν υποστήριξε το αίτημά τους. Όχι όμως η Amazon, η οποία σχεδίασε και υλοποίησε μια τεράστια δυσφημιστική εκστρατεία κατά του συνδικάτου, ενώ προχώρησε σε μεθόδους εκφοβισμού κατά του συνδικαλιστικού δικαιώματος των εργαζομένων της. Η συγκεκριμένη πολυεθνική, παρά το γεγονός ότι είναι δημιούργημα των νέων τεχνολογιών, η οργάνωση της είναι υψηλής εντάσεως εργασίας. Η δημιουργία του συνδικάτου θα ισοδυναμούσε με απαιτήσεις για καλύτερες συνθήκες εργασίας και προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των εργαζομένων της.
Η εμπειρία από την συμπεριφορά της Amazon είναι μια μεγάλη πρόκληση για τα συνδικάτα στην νέα εποχή που διαμορφώνεται από τις τεχνολογικές εξελίξεις της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Η όξυνση των αντιθέσεων που δημιουργείται μεταξύ τεχνολογικής προόδου και υψηλής κερδοφορίας και εργοδοτικής παραβατικότητας καθιστά ζωτικής σημασίας για τα συνδικάτα τον επαναπροσδιορισμό των διαδικασιών αποτελεσματικής υπεράσπισης των δικαιωμάτων των εργαζομένων και των θεσμών προστασίας της αγοράς εργασίας για την κατάργηση όλων των μορφών σύγχρονης εκμετάλλευσης και εργοδοτικής παραβατικότητας. Και είναι δυσάρεστο το γεγονός ότι δεν είναι ακόμη αυτονόητο ότι η ελευθερία των οργανώσεων των εργαζομένων ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που συνέβαλλε σημαντικά στην αύξηση της ευημερίας τις τελευταίες δεκαετίες.
Η εμπειρία της Amazon θέτει όμως με εμφατικό τρόπο την ανάγκη προστασίας της ίδιας της δημοκρατίας. Η αποδυνάμωση των συνδικάτων και των θεσμών προστασίας της εργασίας μειώνει την οικονομική αποτελεσματικότητα και αυξάνει την οικονομική ανισότητα, την επισφάλεια και την αβεβαιότητα. Οι εργασιακές πρακτικές του οικονομικού φιλελευθερισμού αποτελούν την κύρια πηγή τροφοδότησης της κάθε μορφής πολιτικού λαϊκισμού. Τα εργατικά συνδικάτα, ως βασικός μαζικός φορέας έκφρασης των κοινωνικών διεκδικήσεων των εργαζομένων έχουν υποχρέωση να αναδείξουν ότι η ενίσχυση της δημοκρατίας προϋποθέτει εμβάθυνση της οικονομικής δημοκρατίας, με περισσότερη συμμετοχή των εργαζομένων και κατοχυρωμένα δικαιώματα, και ανάμεσα σε αυτά της συνδικαλιστικής ελευθερίας και οργάνωσής τους. Η αντίδραση της Amazon στο αίτημα των εργαζομένων να δημιουργήσουν συνδικάτο είναι έλλειμμα δέσμευσης της στην δημοκρατία, ενώ οι πρακτικές της συνθέτουν μια μορφή εταιρικού ολοκληρωτισμού, που δεν πρέπει στη χώρα μας ούτε κατά διάνοια να επιτραπεί στους μετερχόμενους πολλών τεχνασμάτων εργοδότες να καλυφθούν μέσω του προαναγγελθέντος νέου εργασιακού νόμου.
